Jeruzalem verwerpt advies van ICJ – ‘Poging om maatregelen aan Israël op te leggen’

Het advies is “een nieuwe politieke poging om onder het mom van ‘internationaal recht’ politieke maatregelen tegen Israël op te leggen”, aldus het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken.

(23 oktober 2025 / JNS)

Israël heeft woensdag het advies van het Internationaal Gerechtshof, dat eerder op de dag werd uitgebracht, verworpen. Daarin staat dat de Joodse staat hulpverlening door VN-organisaties aan de Gazastrook moet faciliteren, met name die van het VN-agentschap voor hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA).

De Israëlische regering heeft al lang kritiek op de activiteiten van UNRWA in de Gazastrook, omdat zij heeft onthuld dat de organisatie in feite wordt gecontroleerd door Hamas. Die kritiek werd nog scherper na de aanval van 7 oktober 2023, toen bekend werd dat honderden UNRWA-medewerkers actieve Hamas-leden waren en dat tientallen van hen hadden deelgenomen aan de massamoord.

“Israël verwerpt categorisch het ‘advies’ van het Internationaal Gerechtshof, dat vanaf het begin volledig te verwachten was met betrekking tot UNRWA. Dit is weer een politieke poging om onder het mom van ‘internationaal recht’ politieke maatregelen tegen Israël op te leggen”, schreef het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken onmiddellijk na de uitspraak van het hof op X.

De terreuractiviteiten van Hamas binnen de UNRWA vonden plaats vóór, tijdens en na het bloedbad van 7 oktober, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken, maar de Verenigde Naties hebben dit nooit volledig onderzocht, ondanks het feit dat Israël uitgebreid bewijs heeft geleverd dat Hamas de organisatie was geïnfiltreerd.

Yuji Iwasawa, het hoofd van het ICJ, las het oordeel van het hof voor en zei dat de informatie over de “vermeende” infiltratie van Hamas in UNRWA onvoldoende was “om het gebrek aan neutraliteit van UNRWA vast te stellen”.

Iwasawa erkende het onderzoek van vorig jaar door het Bureau voor Interne Controle (OIOS) van de VN, waaruit bleek dat negen UNRWA-medewerkers aan de aanval hadden deelgenomen, maar zei dat dit “onvoldoende was om de conclusie te ondersteunen dat UNRWA als geheel geen neutrale organisatie is”.

Luitenant-kolonel (res.) Maurice Hirsch van de Israëlische strijdkrachten, analist bij het Jerusalem Center for Security and Foreign Affairs, was niet verrast door de conclusies van het ICJ. “Wat mensen vergeten, is dat het ICJ geen echte rechtbank is, en zeker geen rechtbank waar men gerechtigheid kan krijgen. Het is slechts een orgaan van de VN. En wat de VN beslist, is wat de rechtbank beslist”, zei hij tegen JNS.

Of het oordeel van het hof enige invloed zal hebben in de praktijk, hangt volgens Hirsch af van hoe Israël reageert. “Israël zou moeten zeggen: ‘Het maakt ons niet uit wat het hof beslist. Met alle respect, UNRWA is door Israël uitgenodigd, en die uitnodiging kan feitelijk en juridisch op elk moment worden ingetrokken’”, aldus Hirsch.

Israël is niet verplicht om een “door terreur geteisterde organisatie” waarvan de leden hebben deelgenomen aan het bloedbad van 7 oktober, toe te staan in het gebied actief te zijn, benadrukte hij, waarbij hij opmerkte dat UNRWA misbruik heeft gemaakt van de vrijgevigheid van Israël. Elk jaar ontving UNRWA honderden miljoenen sjekels aan belastingvermindering van Israël, terwijl het tegelijkertijd actief terroristen steunde, zei hij.

Anne Herzberg, juridisch adviseur bij NGO Monitor, was ook niet verrast door de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof. “Het Internationaal Gerechtshof, als VN-rechtbank, geloofde, zoals te verwachten was, alleen de eigenbelangrijke beweringen van de VN, met name die van UNRWA, terwijl het de overvloedige bewijzen die hun verklaringen weerleggen, negeerde”, zei ze tegen JNS.

“Het advies van het ICJ was erop gericht de invloed en controle van de VN over miljarden dollars aan hulp te behouden en de instelling te ontslaan van elke verantwoordelijkheid voor het steunen van Hamas en het helpen en aanmoedigen van de militaire machine van de terreurgroep”, voegde ze eraan toe.

Hoewel het advies van het ICJ niet bindend is, zei ze dat ze er niet aan twijfelde dat anti-Israëlische ngo’s en landen, zoals Turkije, Qatar, Zuid-Afrika en Noorwegen, die het advies hebben georkestreerd, de “tendentieuze beweringen van het hof zullen gebruiken om BDS te promoten en bij te dragen aan de groeiende sfeer van antisemitisme wereldwijd”, voegde Herzberg toe.

Anderen hadden kritiek op het advies van het ICJ. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde het woensdag in een bericht op X een “corrupte uitspraak” en “openlijk gepolitiseerd”.

“Het bekritiseert Israël op oneerlijke wijze en geeft UNRWA een vrijbrief voor zijn diepe verstrengeling met en materiële steun aan het terrorisme van Hamas”, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken.

“Het voortdurende misbruik van zijn discretionaire bevoegdheid door het ICJ suggereert dat het niets meer is dan een partijdig politiek instrument, dat tegen Amerikanen kan worden ingezet”, voegde het eraan toe.

In de aanloop naar het advies van het Hof twitterde Jim Risch, voorzitter van de Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen (R-Idaho), dinsdag:

“UNRWA is nooit een neutrale, onafhankelijke humanitaire actor geweest en zal dat ook nooit worden. Het heeft zich permanent verbonden met terrorisme en geen enkele afstand kan dat verbreken. Gaza en de Palestijnen zullen nooit echt een nieuw tijdperk kunnen ingaan als UNRWA nog steeds aanwezig is. De @VN leert niet van haar fouten.”

Het advies drong er ook op aan dat Israël de “onschendbaarheid” van de eigendommen en faciliteiten van UNRWA respecteert, en bekritiseerde de goedkeuring van twee wetten door de Israëlische Knesset in oktober 2024 die UNRWA binnen Israël verboden.

“Deze wetten hebben rechtstreeks geleid tot belemmeringen voor de activiteiten van UNRWA… met betrekking tot de bezette Palestijnse gebieden, in het bijzonder in de Gazastrook”, aldus Iwasawa.

Herzberg zei: “De wetten van de Knesset waren het directe gevolg van de weigering van de VN om waarborgen in te voeren tegen het misbruik van hulp aan Hamas. UNRWA heeft alleen zichzelf de schuld te geven.”

Door: David Isaac,  Explore Senior Israel Correspondent David Isaac’s expert analysis on Jewish history, politics, and current events at JNS

Foto: The International Court of Justice (ICJ) – gemaakt door Karel van Essen