Na de vreugdevolle bevrijding zal de deal van Trump op de proef worden gesteld

Als Hamas niet ontwapent of de macht in Gaza opgeeft, zullen een president die zich koestert in de titel van ‘vredestichter’ of een uitgeput Israëlisch publiek de terroristen dan hun gang laten gaan?

(13 oktober 2025 / JNS)

Over de hele wereld begroetten joden en fatsoenlijke mensen van alle geloofsovertuigingen en achtergronden de bevrijding van de overgebleven levende gijzelaars die door de Hamas-terroristen werden vastgehouden met vreugdevolle dankbaarheid, opluchting en tranen. Na twee jaar van kwelling voor de Israëli’s die tot de laatsten behoorden die tijdens de door Hamas geleide Palestijns-Arabische aanval op Israël op 7 oktober 2023 werden ontvoerd, gaan ze eindelijk naar huis.

Maar wat gebeurt er nadat de dankgebeden zijn uitgesproken en de gijzelaars door een dankbaar volk met een uitbarsting van vreugde zijn omarmd?

Een cruciaal moment

De prioriteit ligt nu bij het vieren van de vrijheid van deze laatste groep van de 251 die op 7 oktober 2025 werden ontvoerd en het einde van een lange beproeving waarin ze werden mishandeld, uitgehongerd en gemarteld door hun barbaarse ontvoerders.

Wat er gebeurt, is niet zomaar een thuiskomst.

In zeer reële zin worden degenen in Israël en elders die de afgelopen 24 maanden voor deze dag hebben gebeden, ook bevrijd van de angst, frustratie en woede die we collectief voelden over het trauma van 7 oktober en wat de gijzelaars moesten doorstaan. In combinatie met het vooruitzicht dat ook de langste oorlog in de geschiedenis van Israël ten einde loopt, zal de reactie op de vrijlating van de gevangenen verder gaan dan eerdere voorbeelden waarin gijzelaars die door terroristen werden vastgehouden, werden vrijgelaten of gered, en waarschijnlijk worden herinnerd als een cruciaal moment in de moderne joodse geschiedenis.

En dat is precies waar de mensen die de grootste massamoord op Joden sinds de Holocaust hebben gepland, uitgevoerd en toegejuicht, op rekenen.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu stemde in met de voorwaarden die waren gesteld voor het beëindigen van de oorlog in Gaza en het vrijlaten van de gijzelaars, waaronder zowel een Israëlische terugtrekking naar overeengekomen grenzen binnen de Gazastrook en een pijnlijke vrijlating van gevangen terroristen met bloed aan hun handen.

Maar afgezien van het vrijlaten van de levende gijzelaars en vermoedelijk ook de lichamen van de gedode gevangenen die ze in hun bezit hebben, is het verre van duidelijk dat Hamas van plan is om aan de rest van de eisen van Trump te voldoen, waaronder ontwapening en het opgeven van hun controle over Gaza. Dat ondanks het feit dat die punten essentieel waren om Israël ertoe te bewegen in te stemmen met het beëindigen van zijn offensief in Gaza-stad, dat gericht was op het uitroeien van de overblijfselen van de terroristische strijdkrachten.

Hamas geeft niet op

In plaats daarvan wordt ons verteld dat de overgave van Hamas alleen zal plaatsvinden als onderdeel van onderhandelingen die zijn uitgesteld om te voorkomen dat ze de vrijlating van de gijzelaars in de weg staan. Dat was de conclusie van een interview met de premier van Qatar dat de dag voor de vrijlating van de gijzelaars in The New York Times werd gepubliceerd.

Veel waarnemers gingen ervan uit dat de gijzelaars het enige pressiemiddel waren dat Hamas nog had in de onderhandelingen met Israël en de Verenigde Staten. Maar het is nu duidelijk dat dit misschien niet klopt. Misschien hebben de terroristen, onder druk van hun Qatarese financiers en bondgenoten – die met de hulp van Midden-Oosten-gezant Steve Witkoff en de schoonzoon van de president, Jared Kushner, in de gunst van Trump zijn gekomen – ingezien dat hun wrede vasthoudendheid aan de gijzelaars juist een belemmering vormde voor hun potentiële overleving.

Hoe is dat mogelijk? Het is simpel. Het voordeel dat Hamas nu heeft, is tweeledig.

Ten eerste wil Trump graag, zelfs wanhopig, dat het staakt-het-vuren standhoudt, zodat hij de rol van ’s werelds belangrijkste vredestichter kan blijven spelen. Die titel zal hij verliezen als hij, zoals hij ook heeft beloofd, Israël groen licht geeft om Hamas te ‘vernietigen’ als het zich niet ontwapent en de controle over Gaza opgeeft.

De visie van Trump

Er moet worden opgemerkt dat Trump enorme lof verdient voor de vrijlating van de gijzelaars en het staakt-het-vuren. Alleen een Amerikaanse president die bereid was voorwaarden te stellen voor het einde van de oorlog, namelijk zowel de eliminatie van Hamas als de onmiddellijke vrijlating van alle gevangenen, had dit kunnen bereiken. En dat is precies wat Trump heeft gedaan, in schril contrast met zijn voorganger, president Joe Biden, die meer geïnteresseerd was in het sussen van de aanhangers van Hamas dan in het bevrijden van Gaza van islamitische controle. Op deze manier leek Trump twee doelen te verzoenen die elkaar leken uit te sluiten: de vrijheid van de gijzelaars en de uitroeiing van de terroristen.

Zonder Trump en zonder de onvermurwbare weigering van Netanyahu om onder druk te worden gezet om Hamas de oorlog te laten winnen die het op 7 oktober was begonnen, zouden de gijzelaars niet zijn vrijgelaten.

Het moeilijke deel bij de uitvoering van de visie van de Amerikaanse president is echter wat er na de vrijlating van de gijzelaars gebeurt. Als Hamas denkt dat het zich door middel van gesprekken en onderhandelingen kan onttrekken aan de overgave van Gaza – en de terroristen hebben alle reden om aan te nemen dat Qatar hen daarin zal steunen – dan zal de diplomatieke triomf van Trump bij lange na niet voldoen aan de beweringen van de regering.

Het punt is dat, zelfs als we rekening houden met de gebruikelijke Trumpiaanse overdrijving waarmee hij over alles spreekt, het duidelijk is dat de president echt wil geloven dat hij het onmogelijke heeft gedaan.

In zijn verklaringen van vorige week en in zijn toespraak voor de Knesset, nadat hij naar Israël was gevlogen om getuige te zijn van de vrijlating van de gijzelaars en daar terecht de eer voor op te strijken, sprak hij alsof hij niet alleen het raadsel had opgelost hoe de oorlog na 7 oktober te beëindigen. Hij lijkt ook te denken dat deze overeenkomst de heropleving van de Abraham-akkoorden van 2020 mogelijk zal maken – de belangrijkste prestatie op het gebied van buitenlands beleid van zijn eerste ambtstermijn – en dat dit zal leiden tot vrede in het hele Midden-Oosten. Hij noemde zelfs de mogelijkheid van een vredesakkoord met het islamitische regime in Iran.

Het conflict is nog niet voorbij

We moeten allemaal hopen dat hij gelijk heeft over de vooruitzichten op vrede. Toch is de kans groot – ondanks de verzekeringen van Qatar – dat het conflict met de Palestijnen en Hamas nog lang niet voorbij is. Zolang Palestijnen, of ze nu aanhangers zijn van Hamas of van de zogenaamd meer “gematigde” Fatah-partij die de corrupte Palestijnse Autoriteit leidt, nog steeds geloven dat hun nationale identiteit onlosmakelijk verbonden is met een oorlog tegen de joden en het zionisme, zal al het optimisme van Trump ter wereld niets uitmaken.

Hamas rekent er ongetwijfeld op dat Trump niet wil toegeven dat de vrede die hij nastreeft waarschijnlijk alleen kan worden bereikt als er wordt doorgevochten totdat de laatste Hamas-strijders zijn ontwapend, gevlucht of gedood. Als de onderhandelingen vastlopen omdat Hamas voet bij stuk houdt, zal de president dan bereid zijn om te worden beschuldigd van het aanstichten van een Palestijnse ‘genocide’ en de lof op te geven die hij van zelfs zijn meest bittere politieke tegenstanders heeft gekregen voor het sluiten van een akkoord?

Degenen die een Midden-Oosten zonder islamitische terreur willen, laat staan een veilig Israël of een Palestijnse politieke cultuur die niet langer geobsedeerd is door de vernietiging van Israël, moeten hopen dat hij voldoende standvastig is om vast te houden aan zijn eis dat de voorwaarden van de overeenkomst niet onderhandelbaar zijn. Maar de Qatari’s zullen hem waarschijnlijk aansporen om te eisen dat de Joodse staat onder geen enkele omstandigheid de oorlog hervat, zelfs als Hamas niet ontwapent. Hetzelfde geldt wellicht voor leden van de regering-Trump die hebben geholpen bij het tot stand brengen van dit staakt-het-vuren, waaronder Witkoff en Kushner, zakenpartners van Doha. Naast de Democraten die tegen Israël zijn, zullen ook degenen binnen de Republikeinse Partij die het liefst volledig uit het Midden-Oosten zouden willen terugtrekken (een groep waartoe mogelijk de Amerikaanse vicepresident JD Vance behoort, evenals veel marginalere figuren zoals de antisemitische Tucker Carlson, voormalig presentator van Fox News en huidig politiek commentator), luidkeels verzet aantekenen tegen Amerikaanse steun voor een hervatting van de gevechten om Hamas tot overgave te dwingen.

Na de vrijlating van de gijzelaars moeten we er allemaal op voorbereid zijn dat de internationale gemeenschap, evenals Qatar en de Amerikanen waarop het enige invloed uitoefent, opnieuw de trom gaan roeren voor een proces dat zal leiden tot een Palestijnse staat. Trump en de meeste Arabische staten willen dat misschien niet echt. Maar het is verre van zeker dat hun streven naar een Hamas-vrij Gaza groter is dan hun verlangen om een staakt-het-vuren te handhaven, wat de terroristen ook doen.

Bovendien zou de premier onder geen enkele omstandigheid bereid zijn om een dictaat van Trump aan Israël om het vuren te staken te negeren, net zoals Netanyahu in 2024 op verschillende momenten de eisen van Biden om de oorlog te staken negeerde, terwijl Hamas zich in een veel sterkere positie bevond. En na de vreugde en dankbaarheid van het Israëlische volk dat Trump zal overstromen zodra de gijzelaars zijn vrijgelaten, is dat misschien wel onmogelijk.

Als dat zo is, dan zal wat er de komende weken en maanden in Gaza zal gebeuren een herbevestiging zijn van de controle van Hamas, waarbij de islamitische groepering zich opnieuw zal bewapenen en een groot deel van het tunnelsysteem onder de Gazastrook zal gebruiken om zich in te graven, net zoals ze dat deden in de jaren vóór 7 oktober.

Zelfs in de dagen voorafgaand aan de viering van de vrijlating van de gijzelaars was de wereld al getuige van de manier waarop Hamas dat deed door openlijk dissidenten en leden van clans te vermoorden die zich tegen hun heerschappij in Gaza verzetten.

Het is niet alleen dat Hamas zijn best doet om de overeenkomst aan de Palestijnen te verkopen als een overwinning voor hen. Dat zou hol klinken als de islamisten echt zouden ontwapenen en/of gedwongen zouden worden Gaza te ontvluchten. De vrijlating van vele terroristen met bloed aan hun handen in ruil voor de gijzelaars, in veel grotere aantallen dan de Israëlische gevangenen, zal die bewering geloofwaardig doen lijken. De thuiskomstvieringen voor de vrijgelaten terroristen zijn in feite ‘overwinningsfeesten’ van Hamas. Het groeiende koor van landen dat de eis voor een onafhankelijke Palestijnse staat oppakt om hen te belonen voor hun wreedheden van 7 oktober, zal de positie van Hamas alleen maar verder versterken.

En dan zullen die aspecten van Trumps plan, die vereisen dat Gaza wordt geregeerd door een wellicht volledig mythische groep apolitieke Palestijnse technocraten en wordt gecontroleerd door een internationale troepenmacht, waaronder enkele troepen die door de Arabische wereld zijn gestuurd, steeds onrealistischer gaan lijken.

Israëli’s zijn oorlogsmoe

En dat brengt ons bij de tweede reden waarom Hamas denkt dat het Gaza nog steeds kan behouden, zelfs nadat de gijzelaars zijn vrijgelaten.

Israëli’s zijn, om begrijpelijke redenen, oorlogsmoe na de twee jaar durende oorlog waarin ze op 7 oktober werden gedwongen. Het in stand houden van het grote leger van opgeroepen reservisten heeft een enorme druk gelegd op deze heldhaftige soldaten en hun families, evenals op de Israëlische economie.

Het zou een enorme teleurstelling zijn voor de Israëli’s als het Israëlische leger teruggestuurd zou worden naar de maalstroom van Gaza om ervoor te zorgen dat Hamas niet opnieuw de terroristische staat vestigt die zij vóór 7 oktober regeerden. Het zal waarschijnlijk ook dezelfde politieke tegenstanders ertoe aanzetten die elke week demonstreren op het Gijzelaarsplein in Tel Aviv – waar zij deden alsof Netanyahu en niet Hamas de ontvoerder was – om te proberen Israël tot stilstand te brengen. Zelfs zonder de dekmantel van rouwende families van gijzelaars zal de “anti-Bibi” politieke coalitie, net als tijdens de twee jaar durende oorlog, voorrang geven aan haar haat tegen de premier en haar vastberadenheid om hem ten val te brengen boven het bereiken van het nationale oorlogsdoel om Hamas uit te schakelen.

De meeste Israëli’s zijn het eens met het standpunt van Netanyahu om een einde te maken aan de terroristische organisatie en ervoor te zorgen dat deze haar beloften om meer bloedbaden zoals die van 7 oktober te blijven plegen om haar genocidale doel van de vernietiging van Israël te bereiken, niet kan nakomen. Maar het hervatten van de oorlog tegen Hamas nu de Israëli’s de vrede hebben geproefd en Trump baadt in de glorie van zijn diplomatieke succes, zal een stuk moeilijker zijn dan het voortzetten ervan vóór de gijzelaarsdeal.

Deze ontnuchterende gedachten zullen niet bij de meeste mensen opkomen terwijl de vrijheid van de gijzelaars wordt gevierd. En het is zeker niet iets wat de meesten van hen willen horen.

Tenzij Trump bereid is om zo hardvochtig te zijn als hij vaak beweert te zijn, en de Israëli’s bereid zijn om een oorlog te hervatten die ze liever achter zich zouden laten, zijn dit de factoren die ervoor kunnen zorgen dat Hamas weigert Gaza te verlaten en denkt dat ze ermee weg kunnen komen. Wat volgt op de vrijlating van de gijzelaars zal vreugde zijn, maar de veronderstelling dat dit vrede of iets dergelijks zal brengen, is niet alleen onjuist, maar kan ook leiden tot een heropleving van de door Hamas geleide Palestijnse staat in Gaza, wat een garantie is voor meer bloedbaden zoals dat van twee jaar geleden.

Jonathan S. Tobin is hoofdredacteur van JNS (Jewish News Syndicate).

Foto door Avshalom Sassoni/Flash90.

‘Duizenden mensen verzamelen zich op het Gijzelaarsplein, buiten het Tel Aviv Museum of Art, om de terugkeer te vieren van de resterende gijzelaars die de afgelopen twee jaar door Hamas in Gaza gevangen werden gehouden, 13 oktober 2025.’