De Nazi die huurmoordenaar werd voor de Mossad

Dan Raviv en Yossi Melman
27 maart, 2016

Op 11 september 1962 verdween een Duitse wetenschapper. De basale feiten waren eenvoudig: Heinz Krug was op zijn kantoor geweest en hij kwam nooit meer thuis.
Het enige andere in het oog vallende detail dat de politie in München wist, was dat Krug vaak naar Cairo reisde. Hij was een van de tientallen nazi-raketdeskundigen die door Egypte waren ingehuurd, voor het ontwikkelen van geavanceerde wapens voor dat land.
HaBoker, een inmiddels opgeheven Israëlische krant, beweerde verrassend de verklaring te hebben: de Egyptenaren ontvoerden Krug om te voorkomen, dat hij zaken zou doen met Israël.
Maar dat enigszins onhandige lek was een poging van Israël om de onderzoekers af te leiden te diep in het geval te graven – niet, dat ze de 49-jarige wetenschapper ooit zouden hebben gevonden.

We kunnen nu – gebaseerd op interviews met voormalige Mossad agenten en met Israëli’s die toegang hebben tot gearchiveerde geheimen van de Mossad van een halve eeuw geleden, melden dat Krug werd vermoord, als onderdeel van een Israëlisch spionagecomplot om de Duitse wetenschappers die voor Egypte werkten, te intimideren.
Bovendien is de meest verbazingwekkende openbaring wie de Mossad-agent was, die de fatale schoten afvuurde: Otto Skorzeny, een van de meest waardevolle aanwinsten van het Israëlische spionageagentschap, is een voormalige luitenant-kolonel in de Waffen-SS van Nazi-Duitsland en één van de persoonlijke favorieten van Adolf Hitler onder de commandoleiders van de partij. De Führer bekroonde Skorzeny in feite met de meest prestigieuze medaille van het leger, het Ridderkruis van het IJzeren Kruis, voor het leiden van de reddingsoperatie die zijn vriend Benito Mussolini uit de handen van zijn ontvoerders plukte.

Zijn held: Skorzeny ontmoet Hitler in 1943 na het leiden van de gedurfde redding van de vriend en bondgenoot van de Duitse leider, Benito Mussolini. (Foto: Getty)
Maar dat was toen. In 1962 had Skorzeny, volgens onze bronnen – die alleen spraken na de belofte, dat ze niet zouden worden geïdentificeerd – een andere werkgever. Het verhaal van hoe dat kwam, is één van de belangrijkste tot nu toe niet vertelde verhalen in het archief van de Mossad; het agentschap, waarvan de volledige naam, vertaald uit het Hebreeuws, is ‘Het Instituut voor Inlichtingen en Speciale Missies.”
De sleutel tot het begrijpen van het verhaal is, dat de Mossad het tegenhouden van de Duitse wetenschappers, die toen aan het Egyptische raketprogramma werkten, tot één van haar topprioriteiten had gemaakt. Sinds enkele maanden voor zijn dood had Krug in feite, samen met andere Duitsers die werkten in de industrie voor raketontwikkeling van Egypte, bedreigende boodschappen ontvangen. Wanneer ze in Duitsland waren werden ze in het midden van de nacht gebeld door mensen die hen vertelden, dat ze het Egyptische programma moesten verlaten. Wanneer ze in Egypte waren, werd aan sommigen briefbommen gezonden – en verschillende mensen raakten gewond door de explosies.

Krug was een van de personen, die praktisch aan de top van de doelgroeplijst van de Mossad stond.
Tijdens de oorlog die 17 jaar eerder eindigde, maakte Krug deel uit van een team van supersterren in Peenemünde, de militaire basis voor raketontwikkeling aan de kust van de Oostzee, waar Duitse topwetenschappers zwoegden in dienst van Hitler en Het Derde Rijk. Het team, onder leiding van Wernher von Braun, was er trots op de raketten voor de bliksemoorlog, die Engeland bijna versloeg, te hebben ontworpen. De bredere ambities van het team omvatte raketten die veel verder konden vliegen, met een grotere nauwkeurigheid en een kracht, die nog vernietigender was.

Volgens onderzoek door de Mossad, nodigde von Braun tien jaar na de oorlog Krug en andere oud-collega’s uit om zich bij hem in Amerika te voegen. Von Braun, wiens oorlogsverleden nagenoeg uitgewist was, leidde een raketontwikkelingsprogramma voor de Verenigde Staten. Hij werd zelfs een van de leiders van het NASA ruimte-verkenningsprogramma. Krug koos voor een andere optie, die schijnbaar meer winst gaf: samen met andere wetenschappers van de Peenemünde groep – onder leiding van de Duitse professor Wolfgang Pilz, die hij zeer bewonderde – in Egypte. Ze zouden een geheim strategisch rakettenprogramma voor dat Arabische land opzetten.
Naar de mening van de Israëli’s moest Krug weten, dat Israël, het land waar zoveel overlevenden van de Holocaust toevlucht hadden gevonden, het beoogde doel van de militaire capaciteit van zijn nieuwe meesters was. Een toegewijde nazi zou dit als een kans zien om de gruwelijke taak van het uitroeien van het joodse volk voort te zetten.
De bedreigende briefjes en telefoongesprekken, maakten Krug echter gek. Hij en zijn collega’s wisten dat de bedreigingen van de Israëli’s waren. Dit was duidelijk. In 1960 hadden Israëlische agenten Adolf Eichmann, een van de belangrijkste uitvoerders van de Holocaust, in het verre Argentinië ontvoerd. De Israëli’s smokkelden de nazi op verbazingwekkende manier naar Jeruzalem, waar hij voor het gerecht werd gebracht. Eichmann werd op 31 mei 1962 opgehangen.
Het was logisch dat Krug het gevoel had, dat er om zijn nek ook een Mossadstrop aangehaald zou kunnen worden. Daarom riep hij hulp op: een nazi, die als de beste van de besten beschouwd werd in Hitler’s hoogtijdagen.

Op de dag dat hij verdween, volgens onze nieuwste inlichtingen uit betrouwbare bronnen, verliet Krug zijn kantoor om Skorzeny te ontmoeten, de man waarvan hij dacht dat die zijn redder zou zijn.
Skorzeny, toen 54 jaar oud, was gewoon een legende. Een onstuimige, innovatieve militair, die in Oostenrijk opgroeide – beroemd om een lang litteken op de linkerkant van zijn gezicht, het resultaat van zijn al te uitbundige zwaardvechten tijdens het schermen als een jonge man – hij steeg tot de rang van luitenant-kolonel in de Waffen-SS van Nazi-Duitsland. Dankzij de heldendaden van Skorzeny als guerrillacommandant, erkende Hitler, dat hij een man had, die boven en buiten alles zou gaan en die voor niets zou stoppen om een missie te voltooien.

De heldendaden van de kolonel tijdens de oorlog inspireerde de Duitsers en bezorgde hem het schoorvoetend respect van de vijanden van Duitsland. Amerikaanse en Britse militaire Inlichtingendiensten bestempelden Skorzeny als “de gevaarlijkste man van Europa.”
Krug zocht contact met Skorzeny in de hoop, dat de grote held – die toen in Spanje woonde – een strategie zou bedenken om de wetenschappers veilig te houden.
De twee mannen reden in de witte Mercedes van Krug in noordelijke richting vanuit München en Skorzeny zei, dat hij als eerste stap, drie lijfwachten had geregeld. Hij zei dat die in een auto zaten, die direct achter hun reed en hen naar een veilige plek in een bos zouden begeleiden voor een babbel. Krug werd daar toen vermoord, zonder ook maar een formele aanklacht of een doodvonnis. De man, die de trekker overhaalde was niemand minder dan de beroemde nazi oorlogsheld. Israëls spionage-agentschap had Otto Skorzeny weten om te zetten in een geheim-agent voor de Joodse staat.
Nadat Krug was neergeschoten, goten de drie Israëli’s zuur over zijn lichaam, wachtten een tijdje en begroeven daarna wat er was overgebleven in een gat, dat ze van tevoren hadden gegraven. Ze bedekten het geïmproviseerde graf met kalk, zodat speurhonden – en wilde dieren – nooit de geur van menselijke resten zouden opsnuiven.

De trojka die deze buitengerechtelijke executie coördineerde werd geleid door een toekomstige premier van Israël, Yitzhak Shamir, die toen hoofd was van de eenheid speciale operaties van de Mossad. Een van de anderen was Zvi “Peter” Malkin, die Eichmann in Argentinië had aangepakt en in zijn latere leven in de kunstwereld bekend zou worden als een in New York gevestigde schilder. De operatie werd van een afstand begeleid door Yosef “Joe” Raanan, die de hogere officier van het geheime agentschap in Duitsland was. Alle drie hadden een groot aantal familieleden verloren onder de 6 miljoen Joden, die vermoord werden door de wrede, over het continent verbreide genocide, die Eichmann had geleid.
De motivatie van Israël om met een man als Skorzeny te werken was duidelijk: zo dicht mogelijk bij de nazi’s te komen, die Egypte hielpen plannen voor een nieuwe Holocaust te smeden.

De Mossad heeft voor de bescherming van Israël en het Joodse volk geen voorbestemde regels of grenzen. De spionnen van het agentschap hebben de rechtsstelsels in een groot aantal landen ontdoken met het doel de liquidatie van de vijanden van Israël: Palestijnse terroristen, Iraanse wetenschappers en zelfs een Canadese wapenuitvinder met de naam Gerald Bull, die voor Saddam Hoessein werkte tot in 1990 kogels in Brussel een einde aan zijn carrière maakten. Mossad agenten doodden in Lillehammer, Noorwegen, zelfs een Marokkaanse ober in de onjuiste veronderstelling, dat hij het brein was achter het bloedbad van 1972 tijdens de Olympische Spelen in München, waarbij 11 Israëlische atleten gedood werden door de terroristische groep, die bekend stond als Zwarte September. Ahmed Bouchikhi werd in 1973 neergeschoten, toen hij een bioscoop verliet met zijn zwangere vrouw. De Israëlische regering betaalde later schadevergoeding aan haar zonder officieel wandaden toe te geven. De mislukte missie stelde verdere Mossad-moorden uit, maar deed die niet stoppen.
Om op onverwachte plaatsen op deze onwaarschijnlijke missies te komen, heeft de Mossad soms zelfs gewerkt met onfrisse partners. Wanneer verbintenissen op korte termijn konden helpen, waren de Israëli’s bereid om met de spreekwoordelijke duivel te dansen, als dat is wat nodig leek.
Maar waarom werkte Skorzeny met de Mossad?

Hij werd in juni 1908 in Wenen geboren, in een middenstandsfamilie trots op haar militaire dienst voor het Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk. Van jongs af leek hij onverschrokken, gedurfd en getalenteerd bij het in elkaar zetten van valse, complexe verhalen, die mensen op talloze manieren bedroog. Dit waren essentiële eisen voor een commando officier in oorlog en zeker waardevolle kwaliteiten voor de Mossad.
Hij sloot zich in 1931 aan bij het filiaal van de Nazi Partij in Oostenrijk, toen hij 23 was, diende in haar gewapende militie, de SA en vereerde Hitler met veel enthousiasme. De Führer werd in 1933 gekozen tot kanselier van Duitsland en bezette vervolgens Oostenrijk in 1938. Toen Hitler Polen binnenviel in 1939 en de Tweede Wereldoorlog uitbrak, verliet Skorzeny zijn bouwbedrijf en werd vrijwilliger – niet voor het reguliere leger, de Weermacht, maar voor de Leibstandarte SS Panzer divisie, die diende als Hitler’s persoonlijke lijfwacht.

Skorzeny vertelde, in een autobiografie geschreven nadat de oorlog voorbij was, over zijn jarenlange SS-dienst alsof ze bijna bloedeloze reizen in het bezette Polen, Nederland en Frankrijk waren. Zijn activiteiten konden niet zo onschuldig zijn als zijn boek ze deden lijken. Hij nam deel aan gevechten in Rusland en Polen en de Israëli’s vonden het zeer waarschijnlijk, dat hij betrokken was bij het uitroeien van de Joden. De Waffen-SS was tenslotte niet het gewone leger, het was de militaire arm van de nazipartij en haar genocidale plan.

Zijn meest bekende en gewaagde missie was in september 1943: toonaangevende commando’s, die in motorloze zweefvliegtuigen vlogen om een Italiaans toevluchtsoord in de bergen te bereiken om Hitler’s vriend en bondgenoot, de onlangs verdreven fascistische dictator Benito Mussolini te bevrijden en hem heimelijk onder aangrijpende omstandigheden te doen verdwijnen.

Dit was het dolle avontuur, dat Skorzeny zijn bevordering tot luitenant-kolonel bezorgde – en de operationele controle van de Speciale Strijdkrachten van Hitler’s SS. Hitler beloonde hem ook met een gesprek onder vier ogen van een aantal uren, samen met het felbegeerde Ridderkruis. Maar het was lang niet zijn enige coup.
In september 1944, toen de Hongaarse dictator Admiraal Miklós Horthy, een nazi-bondgenoot, op het randje stond om vrede met Rusland te sluiten, toen het lot van de As kelderde, leidde Skorzeny een contingent van de Special Forces in Boedapest om Horthy te ontvoeren en zijn regering te vervangen door één van het hardere lijn fascistische Arrow Cross regime. Dat regime ging op zijn beurt door met het doden of deporteren van tienduizenden Hongaarse Joden naar concentratiekampen, die tot op dat moment erin geslaagd waren om de oorlog te overleven.

Ook in 1944 selecteerde Skorzeny 150 militairen, waaronder een aantal die redelijk tot uitstekend Engels spraken in een gewaagd plan om de geallieerden af te weren, nadat ze in juni op D-Day in Normandië landden. Toen de geallieerden door Frankrijk oprukten, kleedde Skorzeny zijn mannen in gevangen genomen Amerikaanse uniformen en verschafte zich veroverde Amerikaanse tanks aan om ze te gebruiken bij het aanvallen en geallieerde troepen achter hun eigen linies te verwarren.
Het stoutmoedige bedrog – met inbegrip van de handeling van het stelen van het eigendom van Amerikaanse soldaten – stortte Skorzeny na de oorlog in twee jaar ondervraging, gevangenneming en berechting. Uiteindelijk spraken Geallieerde militaire rechters hem in 1947 vrij. De kranten in de wereld noemden hem in de koppen weer als de gevaarlijkste man van Europa. Hij genoot van de roem en publiceerde zijn memoires in verschillende edities en vele talen, waaronder het boek uit 1957 “Skorzeny’s Special Missions: The autobiography of Hitler’s Commando Ace”, gepubliceerd door Greenhill Books. Hij fantaseerde krasse verhalen in de boeken en bagatelliseerde duidelijk zijn contacten met de meest bloeddorstige nazi-leiders. Bij het vertellen van zijn vele gesprekken met Hitler, beschreef hij de dictator als een zorgzame en attente militaire strateeg.

Er was veel dat Skorzeny niet prijsgaf, met inbegrip van hoe hij aan de Amerikaanse militaire autoriteiten ontsnapte, die hem aanhielden voor een derde jaar na zijn vrijspraak. Aanklagers overwogen meer aanklachten tegen hem in de Neurenberg tribunalen, maar tijdens een overplaatsing was hij in staat om te ontsnappen – naar verluidt met de hulp van voormalige SS-soldaten, die Amerikaanse militaire politie-uniformen droegen.
Er waren ook geruchten dat de ontsnapping van Skorzeny werd mede mogelijk gemaakt door het agentschap, dat bestond voor de oprichting van de CIA, het Office of Special Services, waarvoor hij na de oorlog wat werk deed. Het is zeker opmerkelijk dat hij zich mocht vestigen in Spanje – een paradijs voor nazi oorlogsveteranen, met bescherming van de pro-westerse fascistische, generaal Francisco Franco. In de jaren die volgden, deed hij wat advieswerk voor President Juan Peron in Argentinië en voor de regering van Egypte. Het was tijdens deze periode, dat Skorzeny bevriend raakte met de Egyptische officieren, die aan het hoofd stonden van het rakettenprogramma en gebruik maakten van Duitse experts.

In Israël begon een Mossad planningteam te werken om uit te vinden waar Skorzeny het best te vinden zou kunnen zijn en hem te doden. Maar het hoofd van het agentschap, Isser Harel, had een stoutmoediger plan: in plaats van hem te doden, hem te strikken.
Mossad functionarissen waren er al enige tijd mee bekend, dat om de Duitse wetenschappers als doel te kunnen bereiken, ze een man binnen de organisatie nodig hadden.

In feite had de Mossad een nazi nodig.
De Israëli’s zouden nooit een nazi vinden, die ze konden vertrouwen, maar ze zagen een nazi, waar ze op konden rekenen: iemand, grondig en vastberaden, met een reputatie van succes in het uitvoeren van innovatieve plannen en bedreven in het bewaren van geheimen. De schijnbaar bizarre beslissing om Skorzeny te werven kwam met heel wat persoonlijke pijn, omdat de taak werd toevertrouwd aan Raanan, die ook in Wenen was geboren en maar net aan de Holocaust was ontsnapt. Als een Oostenrijkse Jood, was zijn naam oorspronkelijk Kurt Weisman. Nadat de nazi’s in 1938 overnamen, werd hij – op de leeftijd van 16 – naar het door de Britten geregeerde Palestina gestuurd. Zijn moeder en jongere broer bleven in Europa en kwamen om.
Net als veel andere Joden in Palestina, meldde Kurt Weisman zich bij het Britse leger op zoek naar een kans om Duitsland terug te slaan. Hij diende bij de Royal Air Force.

Na de oprichting van Israël in 1948, volgde hij de trend van het aannemen van een Hebreeuwse naam en als Joe Raanan was hij een van de eerste piloten in de kleine luchtmacht van de nieuwe natie. De jonge man werd al snel de commandant van een luchtmachtbasis en later hoofd van de inlichtingendienst van de luchtmacht.
De unieke cv van Raanan, waaronder ook nogal wat werk voor de RAF in psychologische oorlogsvoering, trok de aandacht van Harel, die hem in 1957 intekende voor de Mossad. Een paar jaar later, werd Raanan naar Duitsland gestuurd om er de activiteiten van het geheime agentschap te leiden – met een speciale focus op de Duitse wetenschappers in Egypte. Dus was het Raanan, die een operatie moest bedenken en bevelen om contact te leggen met Skorzeny, de beroemde nazi-commando.

De Israëlische spion vond het moeilijk om zijn tegenzin te overwinnen, maar toen hij het bevel kreeg, stelde hij een team samen, dat naar Spanje reisde voor de “pre-action intelligence” (voorbereidende inlichtingen). De leden namen Skorzeny, zijn huis, zijn werk en zijn dagelijkse routines waar. Het team bestond uit een Duitse vrouw van tegen de dertig, die geen getrainde, fulltime Mossad-agent was, maar een “helper.” In het Hebreeuws aangeduid als “saayanit” (als het een mannelijke helper was zou het een “saayan” zijn), dit lid van het team was als een extra in een grootse theatrale film, die elke rol speelt die verlangd wordt. Een saayanit geeft zich vaak uit als de vriendin van een undercover Mossad strijder.
Interne Mossad rapporten gaven haar later de naam Anke en beschreven haar als mooi, levendig en echt flirterig. Dat zou perfect zijn voor de klus die voorlag – een spel voor een paartje.

Op een avond in de eerste maanden van 1962 zat de welvarende en woest aantrekkelijke – hoewel met littekens – Skorzeny in een luxe bar in Madrid met zijn aanzienlijk jongere vrouw, Ilse von Finckenstein. Haar eigen Nazireferenties waren onberispelijk; zij was de nicht van Hjalmar Schacht, Hitler’s getalenteerde minister van Financiën.
Ze dronken een paar cocktails en waren ontspannen, toen de barman hen voorstelde aan een Duitstalig echtpaar, dat hij had bediend. De vrouw was mooi en ver in de twintig en haar metgezel was een goed geklede man van rond de 40. Ze waren Duitse toeristen, zeiden ze, maar ze vertelden ook een schrijnend verhaal: dat ze juist een schokkende straatroof hadden overleefd.

Ze spraken perfect Duits natuurlijk, de man met een beetje Oostenrijks accent, zoals de Skorzeny’s. Ze gaven hun valse namen, maar in werkelijkheid waren ze respectievelijk een Mossad-agent, wiens naam nog geheim moet worden gehouden en zijn “helper”, Anke.
Er kwamen meer drankjes, dan enigszins opzichtig flirten en Skorzeny’s vrouw nodigde al gauw het jonge paar, dat alles verloren had – geld, paspoorten en de bagage – uit om de nacht in hun luxueuze villa door te brengen. Er was gewoon iets onweerstaanbaars rond de nieuwkomers. Een gevoel van seksuele intimiteit tussen de twee koppels hing in de lucht. Nadat de vier het huis binnen waren gekomen, echter op een cruciaal moment, waarop het speelse flirten het punt bereikte, waar het de tijd leek om af te koppelen, trok Skorzeny – de charmante gastheer – een pistool en richtte op het jonge paar en verklaarde: “Ik weet wie je bent, en ik weet waarom je hier bent. Je bent Mossad en je bent gekomen om me te doden.”

Het jonge paar vertrok zelfs geen spier. De man zei: “Je hebt half gelijk. We zijn van de Mossad, maar als we waren gekomen om je te doden, zou je weken geleden dood zijn geweest.”
“Of misschien,” Skorzeny zei: “Ik zou eerder jou doden.”
Anke sprak. “Als je ons dood, zullen degenen die dan komen, niet de moeite nemen om een drankje met je te drinken, je zult niet eens hun gezichten zien, voordat ze je door je kop schieten. Ons aanbod aan jou is enkel voor je om ons te helpen.”
Na een lange minuut die voelde als een uur, liet Skorzeny zijn pistool niet zakken, maar hij vroeg: ‘Wat voor hulp? Er moet iets gedaan worden?” De Mossad agent – die zelfs nu nog niet wordt genoemd door collega’s – vertelde Skorzeny, dat Israël informatie nodig had en hem rijkelijk zou betalen.
De favoriete commando van Hitler pauzeerde enkele ogenblikken om na te denken, en verbaasde de Israëli’s toen door te zeggen: “Geld interesseert me niet. Ik heb genoeg.”

De Mossad man was verder verrast toen Skorzeny iets noemde, dat hij wilde: “Ik wil, dat Wiesenthal mijn naam uit zijn lijst verwijdert.” Simon Wiesenthal, de beroemde in Wenen gevestigde nazi-jager, had Skorzeny vermeld als een oorlogsmisdadiger, maar nu hield de beschuldigde vol, dat hij geen misdaden had begaan.
De Israëli geloofde geen enkele bewering van onschuld van een hooggeplaatste Nazi-officier, maar het werven van een agent voor een spionagemissie vraagt om goed getimede leugens en bedrog. “Oké,” zei hij, “dat zal gebeuren. We zullen daarvoor zorgen.”
Skorzeny liet eindelijk zijn wapen zakken en de twee mannen schudden elkaar de hand. De Mossad man verborg zijn afschuw.
“Ik wist, dat het hele verhaal, dat je bestolen was, nep was,” zei Skorzeny, met de opschepperige glimlach van een collega-inlichtingen professional. “Gewoon een cover story.”

De volgende stap om hem over te halen was om hem naar Israël te brengen. Zijn Mossad contact, Raanan, regelde in het geheim een vlucht naar Tel Aviv, waar Skorzeny werd voorgesteld aan Harel. De Nazi werd ondervraagd en ontving ook specifiekere instructies en richtlijnen. Tijdens dit bezoek werd Skorzeny meegenomen naar Yad Vashem, het museum in Jeruzalem gewijd aan de nagedachtenis van de 6 miljoen Joodse slachtoffers van de Holocaust. De nazi was stil en leek respectvol. Er was een vreemd moment toen een oorlogsoverlevende naar Skorzeny wees en hem bij naam uitkoos als “een oorlogsmisdadiger.”
Raanan, als geschoolde acteur, zoals iedere spion moet zijn, glimlachte naar de Joodse man en zei zacht: “Nee, je vergist je. Hij is een familielid van mij en hij is een overlevende van de Holocaust.”

Natuurlijk vroegen velen in de Israëlische inlichtingendienst zich af of de beroemde militair voor Duitsland echt – en zo gemakkelijk – was aangeworven. Had hij echt zo veel zorgen over zijn reputatie, dat hij eiste van een lijst van oorlogsmisdadigers te worden verwijderd? Skorzeny gaf aan, dat het voorkomen op de lijst betekende, dat hij een doelwit was voor moord. Door samen te werken met de Mossad, kocht hij een levensverzekering.
De nieuwe agent leek zijn volledige betrouwbaarheid te bewijzen. Op verzoek van de Israëli’s vloog hij naar Egypte en stelde een gedetailleerde lijst op van Duitse wetenschappers en hun adressen.

Skorzeny verstrekte ook de namen van veel dekmantelbedrijven in Europa, die onderdelen voor militaire projecten van Egypte inkochten en verscheepten. Hierbij was de onderneming, Intra, van Heinz Krug in München inbegrepen.
Raanan bleef de projectmanager van de hele operatie gericht tegen de Duitse wetenschappers. Maar hij wees de taak van het in contact blijven met Skorzeny toe aan twee van zijn meest effectieve agenten: Rafi Eitan en Avraham Ahituv.

Eitan was één van de meest verbazingwekkende personages in de Israëlische inlichtingendienst. Hij verdiende de bijnaam “Mr. Ontvoering” voor zijn rol bij de ontvoering van Eichmann en andere mannen die gezocht werden door de Israëlische veiligheidsdiensten. Eitan hielp Israël ook bij het verwerven van materialen voor het geheime nucleaire programma. Hij zou doorgaan tot hij in de jaren 1980 zich te schande maakte door het aanwerven van Jonathan Pollard als Amerikaans-Joodse spion in de overheid van de Verenigde Staten.

Verrassend flamboyant na een leven in de schaduw, werd Eitan in 2006, op de leeftijd van 79, lid van het Parlement als hoofd van een politieke partij, die senioren vertegenwoordigt.
“Ja, ik ontmoette en werkte met Skorzeny,” bevestigde Eitan ons onlangs. Net als andere Mossadveteranen, weigerde hij er publiekelijk op in te gaan met meer details.
Ahituv, die in 1930 in Duitsland werd geboren, werd op dezelfde wijze betrokken bij een breed scala aan Israëlische clandestiene operaties over de hele wereld. Van 1974-1980 was hij hoofd van de binnenlandse veiligheidsdienst, Shin Bet, die ook vele geheimen bewaarde en vaak gezamenlijke projecten met de Mossad uitvoerde.
De Mossad agenten hebben geprobeerd om Wiesenthal te overtuigen Skorzeny van zijn lijst van oorlogsmisdadigers te verwijderen, maar de nazi-jager weigerde. De Mossad, vervalste met typische chutzpah (Jiddisch: lef, durf), in plaats daarvan een brief – vermoedelijk van Wiesenthal aan Skorzeny – waarin werd verklaard, dat zijn naam gezuiverd was.

Skorzeny bleef de Israëli’s verrassen met zijn niveau van samenwerking. Tijdens een reis naar Egypte, postte hij zelfs exploderende pakketten; een Israëlisch-gemaakte bom doodde vijf Egyptenaren in de militaire raketfabriek Factory 333, waar de Duitse wetenschappers werkten.
De intimidatiecampagne was grotendeels succesvol, want de meeste Duitsers verlieten Egypte. Israël stopte het geweld en de bedreigingen echter, toen een team in Zwitserland werd gearresteerd, terwijl het verbale druk uitoefende op de familie van een wetenschapper. Een Mossad man en een Oostenrijkse wetenschapper, die voor Israël werkten, werden berecht. Gelukkig had de Zwitserse rechter begrip voor Israël’s angst voor het Egyptische raketprogramma. De twee mannen werden veroordeeld wegens het uiten van dreigementen, maar ze werden onmiddellijk vrijgelaten.

Premier David Ben-Goerion kwam echter tot de conclusie, dat dit alles, dat in het openbaar kwam, desastreus was voor het imago van Israël – en in het bijzonder kon het een deal verstoren, die hij met West-Duitsland had geregeld om wapens te verkopen aan Israël.
Harel diende een ontslagaanvraag in en tot zijn grote schrik, aanvaardde Ben-Goerion die. De nieuwe Mossad directeur, commandant van de militaire inlichtingendienst Generaal Meir Amit, veranderde het beleid van het agentschap en stopte met het jagen of intimideren van nazi’s.
Amit activeerde Skorzeny echter ten minste nog een keer. De chef van de inlichtingendienst wilde de mogelijkheid van geheime vredesonderhandelingen verkennen, dus vroeg hij de Israëlische Nazi, die op de loonlijst van de Mossad stond een ontmoeting te regelen met een hoge Egyptische functionaris. Er is nooit iets van gekomen.
Skorzeny legde nooit zijn precieze redenen uit voor het helpen van Israël. Zijn autobiografie bevat het woord “Israël” of zelfs “Jood” niet. Het is waar, dat hij de levensverzekering zocht en kreeg. De Mossad vermoordde hem niet.

Hij had ook een zeer sterk gevoel van avonturisme en de notie van het doen van geheim werk met fascinerende spionnen – zelfs als ze Joods waren – moet een magneet zijn geweest voor de man wiens innovatieve dolle avonturen hem de IJzeren Kruis medaille van Hitler hadden doen behalen. Skorzeny was het soort man, die zich het meest jeugdig en levend zou voelen door middel van moord en angst.
Het is mogelijk dat spijt en verzoening ook een rol speelden. De psychologische analisten van de Mossad twijfelden, maar Skorzeny kan zijn daden tijdens de Tweede Wereldoorlog echt betreurd hebben.

Hij kan gemotiveerd zijn door een combinatie van al deze factoren en misschien zelfs andere. Maar Otto Skorzeny nam dit geheim mee in zijn graf. Hij stierf aan kanker, in juli 1975, in de leeftijd van 67 jaar, in Madrid.
Hij had twee begrafenissen, één in een kapel in de hoofdstad van Spanje en de andere om zijn gecremeerde resten te begraven in het familiegraf van de Skorzenys in Wenen. Beide diensten werden bijgewoond door tientallen Duitse militaire veteranen en vrouwen, die niet aarzelden om de eenarmige Hitlergroet te brengen en een aantal favoriete nummers van Hitler te zingen. Veertien medailles van Skorzeny, velen met een onbeschaamd zwart hakenkruis, paradeerden prominent in de begrafenis processies.

Er was een man bij de dienst in Madrid, die bij niemand in de menigte bekend was, maar uit gewoonte verborg hij nog steeds zoveel hij kon zijn gezicht. Dat was Joe Raanan, die toen een succesvol zakenman in Israël was geworden.
De Mossad heeft Raanan niet naar de begrafenis van Skorzeny gestuurd; hij besloot uit eigen initiatief en op eigen kosten de dienst bij te wonen. Dit was een persoonlijk eerbetoon van de ene in Oostenrijk geboren krijger aan de andere en van een oude spionage operatieleider voor de beste, maar walgelijkste agent, die hij ooit leidde.
Over de auteurs: Dan Raviv, een CBS News correspondent gevestigd in Washington en de Israëlische journalist Yossi Melman zijn co-auteurs van vijf boeken over spionage en veiligheidsdiensten van Israël, met inbegrip van “Spies against Armageddon: Inside Israel’s Secret Wars” (Levant Books, 2014). U kunt contact met hen opnemen: feedback@forward.com

Bron: forward.com