Chaos in Caracas: Venezolanen kiezen voor aliyah omdat situatie verergert

Opvallend weinig Israëli’s vragen zich af wat horden Latino’s ertoe beweegt om hun thuisland te verlaten

In het afgelopen decennium zijn bewoners van Jeruzalem, zoals veel Israëli’s, dolenthousiast geworden over de Latijns-Amerikaanse cultuur – ze gaan uit naar eetgelegenheden in Mahaneh Yehuda of ze converseren met Spaanssprekenden in de straten, omdat ze de taal hebben geleerd door “telenovellas” (Spaanse soapseries).
Opvallend weinig Israëliërs vragen zich echter af, wat horden Latino’s ertoe beweegt hun thuisland te verlaten.

Dit is vooral het geval voor Venezolaanse immigranten, waarvan de verhalen tot nu toe niet verteld zijn en de situatie in hun land van herkomst onbekend is voor hun medeburgers. Dit artikel biedt inzicht in een land in crisis en haar bewoners, die hebben besloten dat aliyah hun laatste optie is.

Ontvoeringen, kogelvrije auto’s en de zwarte markt zijn tegenwoordig gemeengoed in de Venezolaanse Joodse gemeenschap.

Terwijl zij over het algemeen veel beter af zijn dan het merendeel van de bevolking, dat lijdt aan gebrek aan voedsel en medicijnen, hebben Joodse Venezolanen hun grens bereikt gezien de steeds dalende status van het land en ze kiezen ervoor om weg te trekken uit de chaos, die zich voor hun ogen ontwikkelt.

Degenen die kiezen voor aliyah zien de gebruikelijke problemen onder ogen van alle immigranten: financiële onzekerheid, onbekendheid met de taal en een vreemde cultuur, met één verschil: ze hebben niet de mogelijkheid om naar huis terug te keren.
In het begin van de 20e eeuw ontdekte Venezuela de olievoorraden. Sindsdien heeft deze bron gediend als het primaire inkomen van het land en domineert de export en overheidsinkomsten.

Fluctuerende olieprijzen en wereldwijde economische crises hebben de economie van Venezuela de afgelopen decennia ernstig getroffen. De situatie verslechterde alleen maar door overheidsbesluiten de nationale munt (de bolivar) te devalueren, onder de heerschappij van Hugo Chavez, die het land van 1998 tot 2013 regeerde tot hij aan darmkanker overleed.

Chavez was een controversieel leider die “een vreedzame en democratische maatschappelijke revolutie” beloofde en dat in de ogen van velen allesbehalve deed. Zijn beleid gaf aanleiding tot protesten in het hele land vanwege zijn herschrijven van de grondwet om zelf meer macht te krijgen; een energie- en water crisis die resulteerde in rantsoenering en prijsmaatregelen van basisproducten, wat vaak tot tekorten leidde.

Na zijn dood nam vicepresident Nicolas Maduro het over en hij werd in 2013 met een nipte overwinning tot president gekozen.

President Maduro heeft voor de tweede keer dit jaar de noodtoestand afgekondigd. De regering richt de beschuldigende vinger naar de Amerikaanse inspanningen om Venezuela te destabiliseren en naar de elite die ervan beschuldigd wordt een meer dan redelijk deel van de voorraden te nemen en er wordt gezegd dat deze de oorzaak zijn van een “economische oorlog” tussen sociale klassen.

De meeste economen zijn het erover eens dat de combinatie van drastisch gedaalde olieprijzen en het verzuim van de regering om geld te besparen voor moeilijke tijden, de schuld zijn. De meeste zo niet alle Venezolanen die voor dit artikel werden geïnterviewd, zouden “twijfelachtiger” beleid van de overheid – uitgevoerd onder het mom van socialisme – als factor toevoegen.

De trieste ironie is, dat terwijl burgers hun benzinetank voor een dollar kunnen vullen, er een tekort is aan toiletpapier en melk en andere basisproducten, wat de Venezolanen geen andere keus laat dan deze goederen tegen zwarte marktprijzen te kopen of dagen in de rij buiten supermarkten te wachten, hopend op een levering en dat er nog producten over zijn op het moment dat ze binnenkomen.

Forbes betitelde Venezuela onlangs als “het land zonder Coke” (cola), als gevolg van het besluit van de onderneming de productie stil te leggen vanwege het suikertekort.

De Bolivar is nagenoeg waardeloos en, volgens onderzoek door de Simon Bolivar Universiteit, zegt 87 procent van de Venezolanen dat ze niet genoeg geld hebben om eten te kopen.

Maduro is begonnen met de rantsoenering van water en elektriciteit, waardoor regeringsgebouwen maar gedurende twee halve dagen per week open zijn. Buiten Caracas hebben ziekenhuizen moeite om patiënten te helpen, vanwege een gebrek aan medicijnen en zelfs handschoenen en zeep. De situatie is uitgesproken slecht.

Historisch gezien heeft Venezuela een sterke relatie met het Joodse volk en Israël. Het was een van de weinige landen, die boten Joodse immigranten, die de verschrikkingen van het nazisme in Europa ontsnapten, verwelkomde en het stemde in 1947 voor de oprichting van een Joodse staat. In de afgelopen 15 jaar is de situatie veranderd.

Joodse Venezolanen, alleen beperkt tot de hoofdstad Caracas, hebben doorgaans toegang tot Amerikaanse dollars, die veel meer waard zijn dan de bolivar, wat betekent dat hun financiële situatie veel comfortabeler is dan van diegenen, die moeten vertrouwen op de breekbare munt van het land. Dollars maken het mogelijk dat de leden van de Joodse gemeenschap een vrij normaal leven kunnen handhaven met de mogelijkheid tot aankoop van dure of zeldzame producten op de zwarte markt, en ervoor zorgen, dat ze zich luxe appartementen, dure auto’s en vele dienstmeisjes kunnen veroorloven – een levensstijl, waarvan ze weten, dat zij daar niet over zouden beschikken, wanneer ze Venezuela zouden verlaten.

Het leven is echter zeker niet gemakkelijk.

Economische onrust moedigt berovingen met het pistool in de aanslag en ontvoeringen aan, waarbij de bloedverwanten van welgestelde families worden gegijzeld tot een losgeld is betaald. Bovendien is antisemitisme, dat zijn hoogtepunt bereikte met Chavez, die openlijk de Staat Israël veroordeelde, een voortdurende dreiging.

Gabriel, die universitaire studies in Caracas begon, ontdekte dat het dragen van een keppeltje op het universiteitsterrein een zeer oncomfortabele ervaring was – vooral in het licht van de gebeurtenissen tijdens Operation Cast Lead in 2008-2009, die vandalen ertoe bracht om de belangrijkste Sefardische synagoge binnen te gaan en de Torah-rollen op de grond te gooien en ook schilderingen met antisemitische teksten op de muren aan te brengen. De regering Chavez verdreef toen de Israëlische ambassadeur, waardoor de twee landen geen diplomatieke betrekkingen meer hadden.

Het verhaal van de regering, dat Venezuela’s economische elite verantwoordelijk houdt voor veel van de ontberingen van het land, vindt een natuurlijke zondebok in de rijke Joodse gemeenschap en draagt nog verder bij tot de stijgende antisemitische houding. De aantallen van de gemeenschap zijn in de afgelopen 20 jaar afgenomen van 25.000 tot minder dan 9.000 personen.

Terwijl levensstijl en broodwinning de enige lichtpunten lijken in een uitzichtloze situatie, betekent de langzame achteruitgang van het land, dat de situatie vaak onopgemerkt blijft. “Wanneer je kikkers kookt,” vertelt Roberto, een Venezolaanse immigrant, “doe je ze in koud water, levend en brengt het water aan de kook, zodat ze niet zullen merken, dat de temperatuur stijgt en dan sterven ze. Als het water kokend was, zouden ze eruit springen. Dat is hetzelfde als wat er in Venezuela gebeurt.” Toen Roberto wegging, moest zijn familie door vier deuren gaan alleen al om hun huis binnen te komen en een elektrisch hek omgaf hun eigendommen voor beveiliging. Deze maatregelen werden zo geleidelijk toegevoegd, dat het lang duurde om op te merken, dat ze feitelijk in een extravagante gevangenis leefden.

Voor diegenen die beslissen om uit Venezuela te vertrekken is de vraag: vertrekken, maar waar naar toe? Populaire bestemmingen zijn Miami, Panama City en Israël.

De jongeren van twintig en nog wat zijn de eersten om te vertrekken, waarbij studie of werk dienen als een ideale toegangspoort. Van Gabriels 120 studiegenoten bij de Joodse middelbare school vertrokken er rond 100 naar het buitenland.

“Ik denk dat de Joden uiteindelijk Venezuela verlaten,” voorspelt Roberto en betreurt, dat wanneer de 40-jarigen met gezinnen met hem 10 jaar eerder waren vertrokken, “ze een kans op een nieuw leven hadden; nu is het een stuk lastiger.”

Daniel woont nog steeds in Venezuela, maar is van plan in de komende maanden naar Miami te verhuizen. De belofte van zakelijke mogelijkheden en vele vrienden, die zich daar al vestigden, bepaalden zijn beslissing.

“Het is onmogelijk om ook maar enig doel te stellen of voorspelling te maken voor je persoonlijke leven en om het even welk beroep (in Venezuela)… en het is zeker geen plaats waar ik een toekomst zou opbouwen voor een gezin… Elke dag wordt erger en ik persoonlijk zie geen licht aan het einde van de tunnel of zelfs een kleine kans op verbetering in de nabije toekomst,” zegt hij.

Zijn ouders hebben echter gekozen om in Caracas te blijven. “(Mijn vader) heeft zijn hele leven daar gewoond… Hij bouwde zijn activiteiten op vanaf het begin, 45 jaar geleden en heeft al zijn inspanningen er sindsdien in gestopt, dus nu is hij niet bereid om te vertrekken, tenzij hij op het punt komt, dat het helemaal onmogelijk voor hem is om het vol te houden en hij zich gedwongen voelt om te stoppen.”

De Venezolaanse Joodse gemeenschap is opvallend idealistisch wat betreft Israël en vaak cynisch over de rest van de wereld.

Leon, die Venezuela vier jaar geleden verliet, plande om in de Verenigde Staten een juridische opleiding te volgen, voor hij zich realiseerde: “Ik was verliefd op dit land… (Israël) is als familie; het is moeilijk, maar het geeft me vrijheid, die je niet kunt vinden in andere landen.”

Gabriel had een soortgelijk besluitvormingsproces. Na het accepteren van een studiebeurs voor Yeshiva University besloot hij om aliyah te maken, tot grote teleurstelling van zijn ouders.

“Het voelde echt alsof dit mijn thuis was, dit was de plaats waar ik moest zijn. Alle andere plaatsen, zoals Miami, zouden een ander station zijn, wanneer de eindbestemming Israël is.” Roberto constateert dat “Israël niet voor iedereen is”, en identificeert de economie en de taal als de zwaarste uitdagingen, terwijl hij concludeert: “Overal elders in Zuid-Amerika is het als een bal die voortrolt; uiteindelijk zou je toch weer moeten verhuizen. ”

In feite maakte hij aliyah met zijn familie om medische redenen. Bij zijn vader was de diagnose gesteld dat hij kanker had, en om in Venezuela behandeld te worden moest hij erg vroeg opstaan om naar een andere stad te reizen om de daadwerkelijke medicijnen te ontvangen, terwijl hij talloze bureaucratische barrières moest overwinnen en later in de middag de behandeling zelf kreeg. Hun familie was een van de eersten die vertrok, waarna een grote emigratiegolf volgde.
“(Zelfs tien jaar geleden) kon iedereen zien, dat er geen toekomst was in Venezuela”, zegt Roberto.

Een van zijn leeftijdgenoten, die werkzaam was bij PWC bedrijfsadviseurs, verdiende vijf miljoen bolivars per maand, die toen ongeveer $150 waard waren. Taxichauffeurs waren in het bezit van universitaire diploma’s, die waardeloos waren om daarmee financiële stabiliteit te verzekeren.

Jaren later, na bij de IDF als officier in de Eenheid voor Internationale Betrekkingen gediend te hebben, is hij blij met de keuze die hij maakte en terwijl hij zijn twee dochters met zich mee naar Caracas wil nemen “om ze te laten zien, waar ik ben opgegroeid, mijn cultuur en mijn taal,” lijkt hij de verslechtering van zijn woonplaats te accepteren. Recentere olim (immigranten naar Israel) zijn niet zo gelaten over het lot van Venezuela.

“Het is gewoon triest om te zien hoe in 17 jaar ‘revolutie’ we een land met de hoogste oliereserves en de op één na hoogste goudreserves – evenals veel talent en andere natuurlijke schoonheden- hebben zien veranderen in het mikpunt van de wereld met de hoogste inflatie en het hoogste percentage doden door misdaad in de wereld,” zegt Leon.

Daniel voelt een soortgelijk gevoel van hulpeloosheid, gevoed door dagelijks contact met de bevolking. “Wat me het meest raakt is de algemene stemming van het volk, de onmacht die je voelt, elke keer dat je ziet wat iedereen moet ondergaan om de meest elementaire producten te krijgen.”

De weg vooruit voor Venezolanen is onduidelijk. In mei vorig jaar slaagde de oppositie erin 1,85 miljoen handtekeningen te verzamelen voor een referendum om te vragen welke partij het land zou regeren, waarvan velen geloofden, dat het de aanleiding zou geven voor langverwachte verandering. Voortgang is echter traag met Maduro, die als verklaring voor het gebrek aan voortgang problemen aanhaalt over de geldigheid van de handtekeningen en procedures van het referendum. De oppositie betoogt dat hij opzettelijk het onvermijdelijke blokkeert.

Vraag Venezolanen om hun voorspellingen voor de toekomst en zij zullen naar je glimlachen als een boer die kiespijn heeft, en zeggen dat ze altijd hoopvol zijn.

Bron: www.jpost.com/Metro/Chaos-in-Caracas-466656

Vertaling: PoF