De besmette miljarden van Duitse grootindustriëlen

De besmette miljarden van Duitse grootindustriëlen en hun hartgesteldheid

Recent staat het Engelse boek ‘Nazi billionaires’ (Nazi miljardairs) van David de Jong weer volop in de schijnwerpers. De rode draad van het boek gaat over de houding en werkwijze van vijf zeer invloedrijke Duitse families, die vanaf de jaren dertig grof geld verdienden aan de plannen, de visie en de werkwijze van het nationaalsocialisme onder leiding van Adolf Hitler. In de maand augustus verschijnt de Nederlandse editie van dit boeiende boek.

De afgelopen weken nam journalist David de Jong en zijn onderzoek, hij volgde onder meer een research master aan de Colombia University, een prominente plaats in binnen medialand. Zijn zoektocht naar ‘verborgen rijkdommen’ in Duitsland, waar de Nederlandse journalist vanaf 2017 vier jaar lang in Berlijn aan werkte, richtte zich op verschillende bekende grootindustriëlen in Duitsland.

[omslag boek ‘Nazi billionares’]

Op de vraag hoe verscheidene Duitse families ongebreideld een enorm fortuin konden opbouwen, luidt het antwoord dat in februari 1933 Adolf Hitler, als de nieuwe rijkskanselier van Duitsland, een groep van welgestelde en invloedrijke zakenmannen had uitgenodigd. Natuurlijk zat er een addertje onder het gras. In plaats van het komen tot een beleidsplan bleek dat Hitler geld nodig had voor de komende verkiezingen. Hij gaf aan dat bij het verliezen van deze verkiezingen het land zou vervallen in een burgeroorlog. Ook zou de inflatie weer ongenadig hard toeslaan. Aangezien financiële rust en stabiliteit van belang was voor de aanwezige zakenmannen, duurde het niet heel lang voordat een deel van de aanwezigen besloot om de partijkas van de NSDAP te vullen met 3 miljoen rijksmark. Een gigantisch bedrag, want omgerekend naar de huidige maatstaven is dat een bedrag van zo’n 20 miljoen euro. De gedachte achter deze gulle  donaties was vooral gericht op het beschermen van hun eigen belangen en verlangens. Het verlangen om de komende jaren hun invloed, hun macht en hun rijkdom vast te houden en deze zoveel mogelijk te vergroten en uit te breiden, ongeacht de mensonterende situaties en ‘verborgen’ ellende waarin dit alles plaatsvond binnen nazi-Duitsland.

Hierdoor hadden een groot aantal Duitse families met hun bedrijven aan het einde van de Tweede Wereldoorlog gigantisch bedragen verdiend, onder meer door het inzetten van dwangarbeiders, door de enorme groei van de wapenindustrie, door de Endlösung van de Europese Joden, door de vele gigantische bouwprojecten, door de vervoer- en transportsector binnen de bandbreedte van het bedrijfsleven.

Wat David de Jong als journalist en onderzoeker nogal dwars zit, is dat, na 1945 en de daaropvolgende decennia, de politiek in Duitsland en haar leiders wel hun verantwoording op zich hebben genomen. Zij erkenden de fouten en de verkeerde keuzes die toentertijd zijn gemaakt, zowel in aanloop als tijdens de 2^e Wereldoorlog.

Alleen, vanuit de kant van de Duitse grootindustrielen, bleef en blijft het angstvallig stil, terwijl zij zich onvoorstelbaar hebben verrijkt over de ruggen van de Joden, de dwang-arbeiders en de miljoenen andere slachtoffers van het nationaalsocialisme. Want tot vandaag de dag heeft géén van de families achter deze grote bedrijven, die hun huidige zakelijk imperium en hun enorme rijkdom grotendeels te danken hebben aan hun samenwerking het nationaalsocialisme van Adolf Hitler, ook maar hun excuus of hun verontschuldigingen uitgesproken over de handelswijze van hun (groot)ouders. Hetzelfde geldt ook voor de huidige generatie die aan het roer staan bij desbetreffende bedrijven. Ook zij, de (klein)kinderen, houden de kaken stijf op elkaar. Voorbeelden hiervan zijn onder meer de familie Porsche-Piëch, de familie Oetker en de familie Quandt.

Op de vraag waarom na de Tweede Wereldoorlog deze groep grootindustriëlen niet is gestraft vanwege hun wandaden is eenvoudig te beantwoorden. Toentertijd, na de onvoorwaardelijke capitulatie van nazi-Duitsland op 8 mei 1945, onder leiding van Grootadmiraal Dönitz, stond al weer een nieuwe vijand tegenover de westerse Geallieerden: het communistisch Rusland onder leiding van Stalin. Daarbij leefde onder de mensen het verlangen om vooruit te kijken naar de toekomst. Ook speelde mee dat deze families met hun bedrijven en hun geld hard nodig waren om te komen tot een financieel stabiel West-Duitsland. Ze hadden de positie, het geld, de connecties en wisten op welke knoppen ze wel of niet moesten drukken om dingen geregeld te krijgen.

Hoewel de mensen in Duitsland wel bekend zijn met de waarheid omtrent het besmette geld van sommige zeer welgestelde families in hun land, laten zij dit bewust rusten. Waarom? De Duitse bevolking heeft geen behoefte om geconfronteerd te worden met het welbekende zwaaiende vingertje. Niet alleen vanwege de collectieve schuldbesef dat ze als land gigantische steken heeft laten vallen. Maar ook omdat een opmerking of vraag over het ‘foute verleden’ werkt als een boemerang met als wedervraag: ‘Was jouw vader geen kampbewaker of was hij nou werkzaam bij de Gestapo?’

Het doel van zijn onderzoek en om deze in boekvorm te laten verschijnen, omschrijft De Jong als volgt: ‘Ik wil alleen dat deze verhalen ook buiten Duitsland bekend worden. En dat deze bedrijven en families eindelijk transparant zijn over het bloed dat kleeft aan de grondvesten van hun imperium. Want dat is de realiteit.’

Een wijze beslissing waar duidelijk grote belangstelling voor bestaat, want de rechten van dit Engelse boek zijn al verkocht in zeventien talen. Oftewel, een mooi compliment voor dit bijzondere boek van David de Jong als journalist en onderzoeker. Het is de verwachting dat de Nederlandse versie van dit waardevolle boek ergens in de maand augustus verschijnt.