Italiaanse slachtoffers nazi-misdaden ontvangen eindelijk schadevergoeding

Na vele jaren van boosheid, onmacht, pijn en verdriet ontvangen enkele Italiaanse families een schadevergoeding voor de nazi-misdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bijzonder en opvallend is dat niet Duitsland opdraait voor de financiële onkosten, maar het land van de slachtoffers zelf. Wat is er gebeurd dat zoiets mogelijk is?

Het antwoord hierop is een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof na een lange juridische strijd tussen Duitsland en Italië. Centraal bij deze lange en slopende strijd in de rechtbank was de vraag in hoeverre Duitsland verantwoordelijk gehouden kan worden voor de geleden schade van de betrokken gezinnen en families in het zuiden van Italië als gevolg van de nazi-misdaden gepleegd door Duitse soldaten. Want wat heeft zich toentertijd afgespeeld?

Moord

In het najaar van 1943 hingen de Duitse soldaten zes Italiaanse burgers op. Aanleiding voor hun bruut gedrag was de moord op een Duitse soldaat. Hij was er op uitgetrokken op zoek naar voedsel voor zijn kameraden, maar hij werd enkele dagen later vermoord teruggevonden door soldaten uit zijn eenheid.

Veel leed

Bijna tachtig jaar na dit drama ontvangen de familieleden een deel van de compensatie die door een Italiaanse rechtbank is toegekend als compensatie voor geleden schade vanwege het opgelopen trauma en de onrechtmatige daad door de Duitse militairen. De verschillende families herdenken nog ieder jaar deze trieste gebeurtenis, zoals blijkt uit de getuigenis van een van de achterkleinkinderen van de families. Het gaat hier om de achterkleinzoon Domenico Lancellota. Hijzelf is 52 jaar en is vader van vijf dochters en een zoon.

Het Internationaal Gerechtshof

Zoals werd opgemerkt, is het Italië dat het bedrag zelf aan haar burgers moet uitbetalen. De reden is dat de Italiaanse overheid de rechtszaak verloor die het had aangespannen bij het Internationale Gerechtshof (IGH). De Italiaanse regering vond dat de Duitse overheid in Berlijn over de brug moest komen. Zij waren in principe aansprakelijk voor de geleden schade als gevolg van Duitse misdaden en wreedheden ten tijde van WO2. Duitsland was en is in hun ogen nog steeds verantwoordelijk voor het aangedane leed aan verschillende Italiaanse families.

Schadeloosstelling

Echter, het IGH stak hier een stokje voor. De vraag is natuurlijk waarom? Uit de uitspraak en de onderbouwing hiervan blijkt dat in 1962 tussen beide landen, Duitsland en Italië, afspraken zijn gemaakt over de geleden schade als gevolg van de geleden schade veroorzaakt en aangedaan door de Duitse bezetting tegen het land Italië en haar burgers. De hoogte hiervan bedroeg toentertijd 40 miljoen Reichsmark, omgerekend naar de hedendaagse valuta is dat iets meer dan 1 miljard euro.

Terminologie

Vanuit die invalshoek stond de Italiaanse regering zwak. Ook omdat zij in haar aanklacht en weerwoord vergat om de invalshoek ‘oorlogsmisdaden’ mee te nemen. Want de vergoeding was verstrekt op basis van politieke en racistische motieven, gebaseerd vanuit de gedachte dat iedereen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog oorlogsmisdaden had begaan, zoals nazi-Duitsland en haar medestanders als de Geallieerden. Dat is ook de reden waarom de staat Italië het proces tegen Duitsland verloor omdat zij dit element over het hoofd heeft gezien.

3september2023

Deel dit artikel